Waarom is rouwen persoonlijk

“Mijn vrouw is dood, daar kan ik niks aan veranderen. Ik moet verder. Ik vind het belangrijk dat mijn kinderen een moeder hebben.”

“Mijn vrouw is dood, ik moet er niet aan denken dat ik met iemand anders verder zou moeten”.

Rouwen is persoonlijk 

Twee korte citaten uit mijn praktijk. Bijna identieke situaties: vrouw overleden na een ziekbed, beide mannen zijn een half jaar na het overlijden bij me (natuurlijk niet tegelijk). Hoe kan het zijn dat de ene er zo anders instaat dan de ander?

Gedachten bepalen ons gevoel

Hoe wij denken bepaalt over het algemeen hoe wij ons voelen (daar wordt ook wel eens anders over gedacht, namelijk dat je gevoel vooraf gaat aan je gedachtes). Ook onze overtuigingen spelen een grote rol. Ik vertel geen gekke dingen. Dit herkennen we uit ons eigen ‘normale’ leven ook. Ben jij opgevoed met “Luiheid is des duivels oorkussen” dan vind je het waarschijnlijk not done om eens lekker voor je uit te staren op de bank. 

Glas halfvol of halfleeg

Weer een andere reden waarom de ene persoon zo anders kan rouwen dan de andere persoon. Ik denk aan Sabine in mijn praktijk die tegen mij zei “Ja, natuurlijk ben ik verdrietig. Maar daar krijg ik Henk niet mee terug hoor! Bovendien drijf ik iedereen van me af en zit ik straks alleen. Ik kan het leuk hebben en me regelmatig hartstikke rot voelen. Het is wat het is”. 

Zij beschrijft waarom rouwenden ook vaak hun mond gaan houden, namelijk de angst je omgeving, die je zo hard nodig hebt, te verliezen. Sabine zegt dezelfde woorden, maar vóelt ze ook! Het is voor haar okay om het zo te doen. Dit zal zeker niet voor iedereen gelden. Daar gaat het in dit blog ook om.

Gevolgen Corona tijd

De afgelopen weken heb ik artikelen voorbij zien komen hoe het (niet) afscheid nemen in Corona tijd kan leiden tot gecompliceerde rouw. De risico’s hierop zijn groter. Daar ben ik het helemaal mee eens. Wat ik altijd lastig vind met dit soort dingen naar buiten brengen, is dat onze overtuigingen ervoor kunnen zorgen dat het ook gebeurt. De soort ‘self fulfilling prophecy’. Wat je denkt en waar je van overtuigd bent, wordt waar. 

Dit geldt niet alleen voor een risico op gecompliceerde rouw. Dit geldt bij voorbeeld ook voor wat ik vaak op social media lees, er wordt gezegd dat rouw voor altijd duurt. Dat het leven nooit meer leuk is. Uiteraard, dat kan zeker zo zijn. Maar, het kan ook niet zo zijn. Laat ik daar zelf het levende voorbeeld van zijn. Ook dat is voor iedereen anders. Door het op voorhand al te zeggen, kun je jouw leven telkens bevestigd zien als: “nooit meer wat worden”. 

Ons voorbereiden

De maatschappij, de hulpverleners, mogen zich zeker voorbereiden op meer mensen die hulp zoeken bij hun rouwverwerking als gevolg van Corona. Ik merk dat nu al in mijn praktijk. Er zullen waarschijnlijk nabestaanden komen die traumatische ervaringen hebben opgelopen en die willen verwerken.

Er zullen ook nabestaanden zijn bij wie dat niet gebeurt.

Verwachtingen

Het zou ook zomaar kunnen zijn dat, nu wij langer in de Corona-tijd verblijven, mensen die nu worden geconfronteerd met een overlijden al voorbereid zijn op het feit dat de uitvaart en/of het afscheid anders gaat dan verwacht. Het blijken vaak onze verwachtingen te zijn die ons ongelukkig maken. 

Of zoals Trees mij vertelde “ik voel me zó dankbaar, ik kon wél voor mijn dochter een grote uitvaart houden en alle mensen nu, in deze tijd niet”. Trees putte hier veel kracht uit (haar dochter overleed een half jaar geleden). Of de reactie van Suzan: “De uitvaart was prachtig. Met de mogelijkheden die wij tot onze beschikking hadden, heeft de uitvaartondernemer er een prachtige intieme dienst van gemaakt. Daarna hebben we online met onze dierbaren samengezeten en het glas op hem geheven. Er was een zee aan bloemen en een online verbinding. Ookal voelde ik de mensen niet, ik wist dat ze er waren”.  Suzan kijkt (op dit moment) zo terug op de uitvaart. Haar vader overleed twee weken geleden. 

Que sera, sera

Hoe het voor de andere nabestaanden zal gaan? Ik weet het uiteraard niet. Wat ik wel weet is dat je niet hoeft te wanhopen en op voorhand al moet denken dat je nu een verschrikkelijk rouwproces zal ingaan. 

Je weet het namelijk niet. Jouw veerkracht speelt hier een grote rol in en daarbij weet je niet hoe je gaat denken, waar je je troost uit haalt, hoe jouw omstanders jou (op afstand) gaan ondersteunen, etc. etc. etc. Veel factoren zijn van invloed op hoe jij jouw rouwproces ervaart. 

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl (met chatfunctie).

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.