Voor mij hoeft het niet meer
Iedere avond ga ik slapen en hoop ik niet meer wakker te worden. Wat heeft het leven nog voor zin? Mijn omgeving zegt dat ik zo veel heb om voor te leven. Maar wat dan? Mijn vrienden? Mijn kinderen zijn het huis uit, die hebben mij niet meer nodig. Nee, voor mij hoeft het niet meer.
Voorbereiden op de dood
Hoe herkenbaar deze tekst van Astrid. Drie maanden geleden overleed haar man Ruud, na een ziekbed van slechts een halfjaar. Ze had zich voorbereid op zijn dood, dacht ze. De werkelijkheid haalde haar echter in. Ze kon het niet en wilde niet zonder hem verder.
Levensmoe
Op een leven zonder je geliefde kun je je niet voorbereiden. De werkelijkheid slaat je keihard om de oren. Bijna altijd komt de wens dood te zijn naar voren in mijn praktijk na overlijden van een partner of een kind. Het leven is ‘gewoon’ niet leuk als je iemand verliest van wie je zo veel houdt. Sterker nog, het is afschuwelijk. Je kunt je niet voorstellen dat ‘het ooit nog wat wordt’. Daar praten we over. Ik erken dat, het is moeilijk, het is zwaar.
Hart onder de riem
Wat ik niet doe, is een hart onder de riem steken. Ik zeg niet “dit gaat over”, ik zeg niet “het leven heeft nog veel leuks voor je in petto”, ik zeg niet “maar er is zo veel om voor te leven”. Nee, ik praat over hoe zwaar het is en hoe je je niet hebt kunnen voorbereiden. Telkens, nadat ik zoiets erken, merk ik dat de rouwende zelf begint over een toekomstbeeld, over een voorbeeld van iemand die er ook doorheen is gekomen (soms verwijzen ze dan ook naar mij).
Je kunt pas vertrekken als je bent aangekomen
Als je niet eerst erkend wordt in hoe je je voelt, dan kun je niet op zoek gaan naar andere mogelijkheden. Dit is ook in het dagelijks leven herkenbaar. Als je teleurgesteld bent omdat jouw vriendin bagatelliseert hoe zwaar het is om iedere dag alleen voor de kinderen te moeten zorgen, dan kun je niet meer zien hoe blij je bent dát je voor je kinderen kunt zorgen. Ieder mens heeft erkenning nodig.
Bang voor suicide
In mijn praktijk gaat het gesprek over dood willen zijn. We bespreken hoe het dan zou zijn, wat je achterlaat, hoe het voor de achterblijvers is. Als ik dat doe voelt de nabestaande zich erkend. Voor mij is het fijn dat ik uit dat gesprek kan opmaken of het een ‘echte’ doodswens is, of een wens om bij de overledene te zijn of een wens om ’tijdelijk’ te ontsnappen aan de zwaarheid van nu. Het is een enkele keer voorgekomen dat ik me echt zorgen maakte en dan verwijs ik naar de huisarts.
Dat is het verschil met de omgeving. Daar kan men schrikken als iemand zegt “nou voor mij hoeft het niet meer”. Dan komt men meteen in het geweer en wil men allerlei hulpdiensten inschakelen en op de nabestaande gaan letten. Dit maakt juist dat de nabestaande zijn/haar mond gaat houden.
Je hoeft geen zin te hebben
Ik zei tegen Astrid dat het okay is om even geen zin te hebben. Om het leven niet leuk te vinden. Om niet te weten hoe het verder moet.
Verrast keek ze me aan en zei “Tja, ik weet ook wel dat het ooit wel weer beter zal gaan, maar het duurt zó lang”.
Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl (met chatfunctie).
De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.