Uitleggen hoe je je voelt in rouw

Wat voel ik?

Het lijkt zo makkelijk: woorden geven aan je gevoel. Als kind leren we woorden te geven aan ons gevoel doordat onze ouders ons dat voordoen. Je huilt en mama zegt “ja, jij hebt honger hè?”. Je bent boos en papa zegt “ik zie dat je boos bent omdat je niet buiten mag spelen”. Zo leren wij onze gevoelens kennen en leren we die te uiten.

Klopt het wat ik zeg?

Niet altijd gaat dat ‘leren’ goed. Soms leren we ook dat we bepaalde gevoelens niet mógen hebben. “Je hoeft niet zo boos te doen hoor, want je komt niks tekort”. Zo leer je als kind dat boosheid een emotie is die je niet hoort te voelen.
Of
“Hey je bent een knul! Jongens huilen niet, die zijn stoer en gaan door”. Zo leer je als kind dat als je pijn hebt, je dit niet mag voelen.

Geen woorden voor rouwgevoel

In rouw is het ontzettend moeilijk de woorden te vinden om uit te leggen hoe je je voelt. Het gevoel is waarschijnlijk een gevoel dat je nog niet eerder gehad hebt (hoop ik) en om te omschrijven wat je voelt en hoe je het voelt, is bijna niet te doen.

Het begint met de vraag “hoe gaat het met je?”. Ik hoor vaak dat dit een vraag voor iemand in rouw is, die niet goed valt. Soms, als je een beetje boos bent, kun je antwoorden “hoe denk je hoe het gaat? Mijn kind is dood!” Of je moet een heel uitgebreid antwoord gaan geven want die vraag laat zich niet makkelijk beantwoorden als je niet alleen maar ‘slecht’ wilt zeggen.

Het gaat niet altijd alleen maar slecht

Want dat is nu juist weer zo ingewikkeld. Het gaat misschien niet altijd alleen maar heel slecht. Dus geef je dan als antwoord dat het slecht gaat? En als je zou zeggen dat het slecht gaat, hoe gaat dan de reactie van die ander zijn? Maar zeggen dat het goed gaat klopt ook niet. ‘Naar omstandigheden goed’ is ook een dooddoener (om het zo maar te noemen). Een goede vraag kan vaak zijn: “hoe gaat het vandaag met je?” Maar nog los van de vraag, is het erg ingewikkeld om woorden te geven aan het diepe gevoel van gemis.

Gemis is niet altijd uit leggen

Want hoe dat gevoel van gemis is, dat is moeilijk om uit te leggen. “Ik mis hem”. Ja, tuurlijk. De diepte van die woorden kan voelbaar zijn voor iemand die op diezelfde diepte heeft gezeten. Voor anderen kan dit ingewikkelder zijn. Wat mis je dan? Waarin? Is dat vervangbaar? Het blijkt verschrikkelijk moeilijk te zijn te leven zonder die ene.

Connie Palmen kan het zo prachtig en treffend zeggen: “Met die ene kon ik buiten de wereld”. Dat zegt alles. Je hebt de wereld niet nodig, want die ene was alles. Nu je zonder die ene verder moet is het leeg, stil, eenzaam. Dat gaat veel verder dan een maandje alleen zijn omdat je partner voor werk in het buitenland is. Dat gaat zelfs verder dan alleen zijn omdat je gescheiden bent (dat brengt ook weer andere moeilijke gevoelens met zich mee).

Sommige muziekstukken of gedichten kunnen de kern perfect raken, maar ja, de meesten van ons hebben die kwaliteit niet.

Wie begrijpt beter wat je doormaakt dan iemand die het zelf meemaakt?

Zelf haal ik altijd nog terug hoe fijn en bijzonder het was dat ik ‘in die tijd’ twee weduwenvriendinnen had die precies snapten wat ik voelde als ik alleen maar zei “het is vandaag zijn verjaardag” of, “ik kwam beneden en was even vergeten dat hij dood is”. Ook alleen al het weten dat zij snapten hoe ik me voelde maakte al dat uitleg niet meer nodig was. Daarom ben ik ook zo’n groot voorstander van lotgenotencontact.

Lotgenotencontact (in Spanje)

Wat je ook vindt van het woord ‘lotgenoten’ iedereen snapt wat ermee wordt bedoeld. Anderen die eenzelfde (soort) situatie hebben meegemaakt en van daaruit op een diep niveau kunnen meevoelen met wat jij voelt. Zo waardevol! Daarom heb ik de afgelopen jaren al regelmatig rouwretraites georganiseerd en organiseer ik ook regelmatig in de besloten facebook pagina van Lutografie online contact tussen rouwenden.
In oktober gaan we weer met een groep naar Spanje. Binnenkort organiseren we een virtuele informatiebijeenkomst daarover. Je vindt hier meer informatie en je kunt je gratis en vrijblijvend voor deze informatiebijeenkomst inschrijven.

In de wereld zonder die ander

Heb jij woorden gevonden om aan te geven hoe je je voelt? Woorden die het voor een ander ook begrijpelijk maken? Deel het op de sociale media pagina (facebook / instagram) van Het Nieuwe Rouwen. Zo kunnen we elkaar allemaal helpen woorden te geven en dat waar geen woorden voor zijn.

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.