Loyaal naar de overledene

Vroeger deed hij dat nooit...

Een kleine greep uit de mensen in rouw die nu iets doen, wat ze voor het overlijden van hun dierbare, niet deden. Waarom? Zeg het maar. Is het loyaliteit? Is het dat je op die manier de overledene levend wil houden? Ben je bang dat hij/zij meekijkt en afkeurt wat je doet? Er kunnen vele redenen voor zijn.

Wat ik zeker weet is dat het iets is wat ik vaak tegenkom in mijn praktijk. Ik heb het zelf ook gedaan. Wat ik precies deed weet ik niet meer, maar dat ik het deed weet ik nog wel. De overledene bij me houden. Ik vond het belangrijk. Doen wat hij deed, want hij kon het niet meer. Zelfs mijn broer zei op dat moment: “we gaan doen wat hij nog had willen doen”.

Normen en waarden doorgeven

Ik weet nog dat Desiree bij mij in de praktijk zat en zei dat ze GroenLinks ging stemmen. Ik keek haar aan en dacht: wat vind je hier zelf van? Ik vroeg het haar maar meteen “en jij? Vind jij dat ook?”.

“Nou”, zegt ze “ik vind dat wel goed hoor, want GroenLinks heeft toch een goed partijprogramma. Ik weet ook zeker dat het CDA min of meer hetzelfde programma heeft, dus voor mij maakt het niet uit en, nu David dood is, wil ik dat wel in ere houden”.

Wat Desiree mij hier vertelt vind ik niet raar. Ze wil de normen en waarden van de David doorleven en doorgeven. Ze wil David een stem geven, nu hij dat zelf niet meer kan.

Verwarring

Zoals ik al zei, het komt veel voor dat iemand de waarden en normen van de overleden ander meer gaat uitleven dan de eigen waarden en normen. Soms zijn dit zelfs normen en waarden waar je zelf niet altijd achter stond. Het laat mij altijd weer zien hoe loyaal we zijn naar degenen die is doodgegaan.

Je kunt, als je in rouw bent, hier ook wel door in verwarring raken. Want wat denk jij nou werkelijk zelf? Wat is van jou, wat is van de overledene? De omgeving kan hier ook van in de war raken omdat je misschien opeens achter iets staat, of iets verafschuwt, wat je voorheen helemaal niet deed.

Moeten we hier een punt van maken? Misschien niet. Als je er zelf geen last van hebt, zeker niet. Maar als je misschien vast gaat lopen omdat je het leven precies door wilt laten gaan zoals dat ging met de overledene, dan wel.

Vastlopen

Zo liep Mark inderdaad vast. Hij ging naar alle verjaardagen. Nichtjes en neefjes werden niet overgeslagen. Ze woonden ook niet allemaal om de hoek, hij kostte hem vaak wel twee uur reistijd voor een bezoek van twee tot vier uur. De kinderen vonden het ook altijd leuk op de verjaardagen, dat maakte het voor Mark extra moeilijk om het kort te houden.

Maar na een jaar liep hij vast. Ieder weekend waren er wel verjaardagen, hij deed altijd zijn best om leuk en gezellig te zijn, maar van ontspannen kwam het niet meer. Hij overwoog om minder te gaan werken, maar begreep ook wel dat dit zijn carrière (en inkomsten) niet ten goede zou komen.

We hebben samen onderzocht welke mensen heel dichtbij hem staan, we maakte daarvoor een cirkel van nabijheid. Toen we die gemaakt hadden hebben we gekeken of het mogelijk zou zijn om alleen naar de verjaardagen van die mensen te gaan. Mark vond dat heel moeilijk omdat hij zeker wist dat Ingrid dat niet zou waarderen. Ook daar hebben we aan gewerkt. Uiteindelijk heeft Mark rigoureus de knop omgezet en aan de mensen die aan de buitenrand van zijn cirkel van nabijheid zaten, laten weten dat het voor hem te veel was en dat hij niet meer naar de verjaardagen zou komen. In plaats daarvan stelde hij voor om één keer per jaar een neven/nichtendag te organiseren, zodat ze elkaar toch zouden blijven zien. Iedereen had er begrip voor. Dit gaf Mark lucht.

Je eigen leven terugvinden

Want hoe doe je dat dan? Hoe kun je je ‘eigen leven’ weer gaan leven terwijl je ook zo loyaal bent naar degene die is doodgegaan? Omdat je het ook belangrijk vindt dat zijn / haar leven niet voor niks was. Dat datgene wat die persoon uitdroeg, blijft bestaan.

Het grootste ‘probleem’ in deze is vaak dat je je schuldig voelt naar de overledene.

Wat zou jouw overledene willen

Een van de manieren om hiermee om te gaan is een dagboek bijhouden. Waarin je schrijft naar de overledene zodat je, in zo’n geval, kunt uitspreken dat je het lastig vindt dat je nu je eigen weg kiest. Als jij daarbij opschrijft waarom dat op dat moment belangrijk voor je is, kun je denk ik al ‘voelen’ dat jouw overleden dierbare nooit zou willen dat je iets zou doen wat niet goed voor jou is!

Een andere manier is om je telkens af te vragen: hoe ver zou mijn dierbare willen dat ik ging om zijn/haar gedachtengoed uit te dragen? Zou hij/zij willen dat ik dit deed ten koste van mezelf? Mocht je zelf niet uit deze vraag komen, vraag het dan aan de lieve mensen om je heen, die jou kennen én die degene die is doodgegaan kennen. De kans is groot dat zij je ook zullen laten weten dat het nooit ten koste van jezelf moet gaan.

Het moet goed met jou gaan

Jij mag je eigen leven leiden. In eerste instantie weet je nog niet wat dat eigen leven is maar naarmate de tijd verstrijkt ga je dat wel ontdekken. In een eerder blog sprak ik al over je eigen identiteit terugvinden. Bedenk altijd dat degene die dood is gegaan alleen maar zou willen dat het goed met jou gaat (en met de kinderen).

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.