Leven na de dood voor nabestaanden

Ik had echt niet gedacht dat het zo zijn. Is dit leven na de dood? Ik kan ook niet goed omschrijven hoe het is, maar het is zwaar. Van te voren had ik gedacht dat het wel zou gaan, want ik zag hem de laatste jaren al niet meer zo vaak, maar goh, wat valt dit tegen!

Een gesprek dat ik regelmatig in mijn praktijk heb. Dit keer is het Mark die praat over de dood van zijn broer. De band was de laatste jaren minder geworden en toen hij hoorde dat Bob een hersenbloeding had gehad en er slecht bij lag, is hij hem regelmatig gaan opzoeken, maar Bob was niet meer aanspreekbaar.

Wat Mark vertelt is zo herkenbaar. Je hebt geen idee hoe het is om zonder die persoon te leven. Als iemand ziek is, dan maak je je er een voorstelling van, maar de werkelijkheid is vele malen anders.

Geen woorden voor

Het is onmogelijk om in woorden te omschrijven hoe je je voelt in rouw. Iedere poging raakt niet de diepte van het gevoel. Je zou niet eens kunnen zeggen dat je hem/haar mist, natuurlijk doe je dat, maar het is zo veel meer dan dat. Er wordt een gat geslagen, je hart is gebroken. In mijn eigen rouwproces heb ik echt gevoeld wat een ‘gebroken hart’ betekent. Het doet werkelijk fysiek pijn.

Ervaringen delen

Juist het feit dat een ander die rouwt, dit gevoel zo goed herkent, maakt het praten met ‘lot’genoten, of gelijkgestemden, of hoe je ze ook wilt noemen, zo belangrijk. Zij begrijpen wat je zegt als je zegt dat dit leven na de dood niet te doen is. Zonder dat je moet proberen uit te leggen wat je dan bedoelt. Het gekke is, dat je dat namelijk als rouwende wilt doen. Je wilt proberen uit te leggen. Je stamelt woorden als “ik mis hem zo” of, “het leven is zo leeg zonder hem” of “ik sta nu overal alleen voor”. Maar al pratende merk je dat het niet lukt om de kern te raken.

Identiteit

Samen met de overledene heb je een identiteit opgebouwd. Je bent met elkaar verweven geraakt. Wie jij ooit was, is al lang niet meer (natuurlijk ergens diep van binnen wel), wat je samen met jouw overleden dierbare was, is nu ook niet meer. Misschien is dat ook wel het gevoel: het ontworteld zijn, het moeten zoeken naar je identiteit. Maar daar ga ik ook weer: proberen te begrijpen wat het gevoel is en hoe dit goed te omschrijven is.

Wat je begrijpt kun je plaatsen

Als we snappen wat het gevoel is, waar het vandaan komt, dan kunnen we het ook beter plaatsen of er laten zijn, denken we. We hebben hersens gekregen om na te denken. Nu is dat juist in rouw zo belemmerend. Want nadenken maakt dat je misschien wel weggaat van je gevoel, dat je jezelf iets op gaat leggen dat niet bij je past, of in ieder geval niet op dat moment. Het kan ook goed doen, tuurlijk.

Mindful rouwen

Terug naar Mark. We kregen een gesprek over het onverklaarbare in rouw. Hij herkende veel gevoelens die niet te verklaren waren. Hij herkende ook hoe hij vooral zijn (moeilijke) gevoelens wilde oplossen en dacht dat het daarvoor nodig was om ze te snappen. We spraken af dat hij de komende twee weken, voordat hij weer zou komen, die gevoelens te verwelkomen, er ze te laten zijn, ze horen erbij (open deur) en eens te merken hoe dat voor hem zou werken. Twee weken later kwam Mark weer en vertelde mij hoe het voor hem had uitgepakt.

Het was ook wel ongemakkelijk. Ik merkt dat ik het gevoel er nog wel kon laten zijn, maar als ik dan down was, wilde mijn vrouw weten wat er was. als ik dan zei dat ik het moeilijk had met Bob, dan wilde zij weten wat het dan was. Miste ik hem? Had ik spijt? Kortom, ik moest haar ervan gaan overtuigen dat in het ‘moeilijk hebben met Bob’ alles zit, wat zich niet zo een twee drie laat uiteenrafelen. Dat vond ik wel vermoeiend. Daardoor was het voor mij ook moeilijk om het er maar gewoon te laten zijn. Maar als ik alleen was, was het fijn om als het ware tegen het gevoel te zeggen “daar ben je weer, welkom”. Dat was wel wennen, maar het werkte wel!

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl (met chatfunctie).

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.