Leedconcurrentie in rouw

Verlies vergelijken

Het gebeurt nog al eens, het verlies van de ene wordt vergeleken met het verlies van de ander. Waarbij de algemene tendens (toch) nog altijd is: kindverlies is het allerergste, dan partnerverlies, dan ouders… enfin, vul het lijstje zelf maar aan. Ongewild en als vanzelf kan de omgeving een (onuitgesproken) oordeel hebben over de zwaarte van je verlies.

Je maakt je eigen verdriet minder belangrijk

Niet alleen de omgeving vergelijkt, de rouwende zelf ook. Dit kan verschillende redenen hebben. Enerzijds kun je, door jouw eigen verlies minder erg te maken dan dat van een ander, kracht putten uit die vergelijking, je spreekt jezelf er als het ware mee ‘toe’. Bijna zo van “nou die heeft nog meer reden om te huilen”. Het geeft ook de wanhoop aan van verdriet: je pakt alles aan om overeind te kunnen blijven.

Je maakt je eigen verdriet belangrijker

De andere kant op, gebeurt ook. Je maakt juist je eigen verdriet belangrijker. Denk aan het voorbeeld waarmee ik begon. Dat gebeurt zelfs binnen één ‘categorie’ (klinkt best raar om in categorieën te spreken). Bij voorbeeld bij kindverlies kunnen ouders die hun kind na een aantal jaar verliezen, hun eigen verlies vergelijken met een miskraam, overlijden in de buik of stilgeboorte.

Je eigen verdriet ‘erger’ maken dan dat van een ander kan ermee te maken hebben dat je enerzijds jezelf wil bevestigen voor het feit dat wat jij voelt echt verschrikkelijk is en dat dit ook ‘mag’. Anderzijds kan het er ook om gaan dat je je niet genoeg serieus genomen voelt in je verdriet. Dat anderen wellicht jouw verdriet vergelijken in de trant van “oh ja dat is erg hè? Ik hoorde ook laatst dat de moeder van een vriendinnetje een stilgeboren kindje kreeg, dat was ook zo erg”.

Erkenning voor je verlies en verdriet

Het gaat erom dat je verdriet erkend wordt. Door de omgeving én door jezelf! Laatst zei iemand nog bij mij in de praktijk “ik heb echt zelfmedelijden”. Ik keek haar aan en vroeg “zelfmedelijden???”. Dit was een vrouw die in haar ‘oude’ leven (voor het overlijden) van aanpakken wist en nu tot weinig meer kwam en zichzelf niet meer herkende. Daar heb ik eerder een blog over geschreven, hoe je jezelf niet meer herkent en je omgeving herkent je ook niet.

Deze vrouw keurde zichzelf bijna af omdat ze verdriet had. Ze had nooit van zichzelf verwacht dat ze er zo ‘in zou zakken’. Ze kon voor zichzelf bijna haar grote verdriet niet erkennen.

Erkenning van anderen

Ook van je omgeving heb je erkenning nodig. Het heeft geen enkele zin om jouw verdriet te vergelijken met een ander. Wellicht doet de omgeving het om jou te helpen. Tenminste, ze denken dat ze je ermee helpen. “Oh ja, ik snap zodat je het moeilijk hebt! Nou mijn buurvrouw heeft het nog veel zwaarder, haar man is overleden en ze heeft ook nog een gehandicapt kind”.

Of, zoals ik een paar weken terug hoorde van een vrouw bij mij in de praktijk “ik vertelde mijn collega over hoe verdrietig ik was en mijn collega zei “ik snap precies hoe je je voelt, zo voelde ik me ook nadat mijn kanarie dood was gegaan”. Het gaat er niet om dat we nu een oordeel vellen over welk verdriet erger is, maar hoe het noemen van een ander verlies, bij jou als rouwende verkeerd aan kan komen en zelfs kan voelen als “jij hebt geen recht op je verdriet”.

Tips om te zeggen (en ik snap echt dat ze lastig zijn uit te voeren!)

• Natuurlijk zijn er veel mensen die verliezen meemaken, ik denk dat onze verliezen niet te vergelijken zijn
• Dank je dat je mij probeert te helpen door dit verlies ernaast te zetten. Toch ervaar ik mijn verlies als bijzonder zwaar, voor mij helpt het niet om aan het verlies van een ander te denken
• Hoe denk je dat jouw opmerking mij nu helpt?
• Ja ik snap dat je nu aan andere verliezen denkt, vind je het goed als we even bij mijn verlies blijven?
• Ik snap dat je mij wil helpen, maar deze opmerking helpt me niet
• Als je mijn verdriet vergelijkt met dat van een ander, dan voel ik mij niet serieus genomen
• Ik wil niet aan leedconcurrentie doen, ieder ervaart zijn verlies als zwaar

Het zijn een paar ideetjes. Ik snap heel goed dat ik ze hier vanuit mijn eigen comfortabele stoel voor je aan het opschrijven ben (maar geloof me, ik heb er ook mee geworsteld!). Dat het voor jou echt wel even anders ligt, zeker op het moment dat je verdrietig bent.

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.