Hoe kom ik de dag door?

Ik weet niet hoe het moet. Volgende week moet ik twee dagen werken én mijn nichtje uit Amerika komt op bezoek. Ik heb geen idee waar ik de kracht vandaan moet halen. Als ik er aan denk raak ik helemaal in paniek. Ik heb het wel afgesproken, maar ik wou dat ik dat niet had gedaan. 

Suzan, 36 jaar, haar partner is dood. Het is nu twee maanden geleden. Omdat ze wat uit haar ‘cocoon’ aan het komen was, dacht ze dat ze deze afspraken wel kon maken, maar nu heeft ze geen idee waar ze de kracht en de energie vandaan moet halen.

In rouw is dit bijna een ‘gegeven’. Je kunt vandaag niet bedenken dat je volgende week vast wel iets zal kunnen.

Plannen maken

Betekent dit dan dat je geen plannen moet maken? Ik denk zelf dat plannen maken goed is, omdat het ook houvast biedt voor de toekomst, omdat je dan een soort strohalm hebt om je aan vast te klampen. De buitenwereld kan van alles van die plannen vinden, voor jou is het een lijntje om overeind te blijven.

Geen energie

We herkennen in rouw dat je de ene dag je best wat beter kunt voelen, maar de volgende dag het idee kunt hebben dat je drie stappen terug hebt gezet. Dit vatten we in de theorie onder het ‘duale procesmodel van rouw’ (Stroebe en Schut). Als jij dan net aan de ‘goede’ (herstel) kant zit, waar je energie hebt en misschien zelfs zin in dingen, dan maak je plannen. Zit je de volgende dag in de ‘zware’ (verlies) kant dan snap je ten eerste niet dat je dat plan hebt kunnen maken en ten tweede waar je de energie vandaan moet halen om het uit te voeren.

Morgen kan het anders zijn

Een rouwproces is grillig. Morgen kun je je anders voelen dan vandaag. Het is een open deur. Maar voor iedereen in rouw kan dit leiden tot een grote teleurstelling, want je dacht toch dat je aan het opkrabbelen was. Leven in het nu wordt tot een groot goed verheven, er zijn therapieën voor, wat mij betreft heel terecht. Want je hebt het te doen met wat zich aandient.

Een dag per dag

Dit betekent dan ook dat je het beste per dag kunt leven. Sterker nog, vlak na een overlijden leef je per minuut, dan wordt het per uur, dan per dag (en later per week, per maand en uiteindelijk hoef je hier niet meer zo mee bezig te zijn). Dat betekent dat je best plannen kunt maken, blijf dat ook vooral doen (een hoop mensen durven dat niet meer uit angst dat ze dan later toch niet fit genoeg zijn), maar voeg er aan toe dat je altijd per dag kijkt of je je op die dag ook nog goed genoeg voelt om het uit te voeren. Een ‘plan’ is een ‘plan’ en niet een vaststaande verplichting! Iedereen zal begrijpen als je toch afbelt en al helemaal als je daar je omgeving op voorbereidt.

Een keuze maken

Terug naar Suzan. We gingen kijken hoe ze met dit dilemma om kon gaan. Ook haar vertelde ik dat ze zich wellicht volgende week heel anders zou kunnen voelen en dat ze per dag een andere beslissing zou kunnen nemen. Natuurlijk kan ze haar nichtje niet zomaar weer op het vliegtuig zetten, dus die verplichting zou ze ‘aan moeten gaan’. We bespraken dat ze haar nichtje volgende week mee kan nemen in hoe ze zich voelt. Het werk zou ze alsnog af kunnen zeggen. Per slot van rekening was ze officieel nog steeds in de ziektewet. Toen ze twee weken later weer kwam voor therapie vertelde ze mij hoe het was afgelopen.

Het was best even lastig om zo in het moment van vandaag te blijven. Iedere keer moest ik mezelf toespreken. Toen mijn nichtje aankwam was ik zenuwachtig. Zou ik het op kunnen brengen om gezellig te zijn? Maar mijn nichtje zei meteen in de auto naar huis dat ze mij helemaal ging verzorgen, dat ik niets hoefde te doen en dat als ik in bed wilde liggen het ook goed was. Oh ja, mijn werk heb ik afgezegd, het was me echt te veel. Weet je wat mijn manager zei? “Nou dat snap ik wel, ik vond al dat je weer heel snel de zaak aan het oppakken was”. Het is ook echt bizar, ik vond het gewoon jammer dat mijn nichtje weer wegging. Heb ik me daar nou zo druk over gemaakt?

Een dag per dag. Vandaag is vandaag. Morgen zie je wel weer verder. Wees lief voor jezelf. Als het niet kan zeg je dingen af. Kan het wel? Dan zou het je ook nog wel eens energie kunnen geven!

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl (met chatfunctie).

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.