Concentratieverlies na rouw

Dan ging ik naar de winkel. Telkens weer kwam ik met twee pakken melk terug. Meer niet. Het heeft echt weken geduurd voordat dat beter ging. Maar ja, dat was dan nog maar de melk. Het heeft echt jaren geduurd voordat mijn concentratie weer een beetje werkte. Ik heb me er zo onzeker over gevoeld.

Dit vertelde Paula in een gesprek dat ik had met ouders van wie hun dochtertje was overleden. Ik had Paula gevraagd aan te haken omdat deze ouders het nodig hadden te horen van een andere moeder of alles wat zij voelden normaal was.

Je denkt dat je niet in orde bent

Aan de ene kant lijkt je hoofd een zeef, aan de andere kant is je hoofd gevuld met watten. Dat is wat ik altijd weer hoor. Dat is ook mijn eigen ervaring. Het kan echt jaren duren voordat je hoofd weer een beetje functioneert zoals jij dat graag zou willen. Maak je daar geen zorgen over. Het is ‘dus’ heel normaal dat je je sleutels in de hondenmand legt, je vergeet wie er had gebeld, je niet weet welke dag het is, je een agenda nodig hebt om alle afspraken op te schrijven en je maar net drie regels in de krant kan lezen en die zelfs vergeet!

Over beide fenomenen wil ik in dit blog wat vertellen. 

Een wattenhoofd

Om eerst maar eens met die watten te beginnen. Je bent in shock. Als je een ongeluk krijgt dan gaat je lijf in shock, dat betekent dat jouw lijf ervoor gaat zorgen dat er bloed gaat naar die delen van je lichaam die dat het hardste nodig hebben, denk aan je organen. Daarom kun je flauw vallen, er gaat namelijk niet genoeg bloed naar je hoofd, want dat is even niet nodig. 

Zo kun je merken dat na een overlijden je hoofd in shock gaat (dit heeft ook veel te maken met stress, daar vertel ik zo over). Je hoofd zorgt er als het ware voor dat de verschrikkelijke waarheid niet in zijn totaliteit tot jou doordringt. Als jij een overlijden hebt meegemaakt, dan snap je precies wat ik bedoel.

Ikzelf dacht altijd dat als mijn man zou overlijden dat ik schreeuwend op de kist zou gaan liggen en die kist wanhopig zou vasthouden. Toen mijn man overleed gebeurde bijna het tegenovergestelde. Ik was hyperalert, had mezelf behoorlijke onder controle en was meer bezig de omgeving te troosten dan dat ik zelf ‘onderuit’ ging. 

Ik werd op dat moment beschermd tegen de verschrikkelijke waarheid: daar ging mijn man in de kist het graf in! 

Adrenaline

Je lijft maakt in tijden van nood en ‘acute’ stress, adrenaline aan. Dit zorgt voor de hyperalertheid en zorgt dat je precies die dingen doet, die ertoe doen. De rest is even niet belangrijk. Daarom kun je na een overlijden totaal niet denken aan werk of wat er gegeten moet worden, dat doet er namelijk even niet toe. Er moet geregeld worden. Dit alles maakt dat bepaalde delen van je hersenen gewoon uitschakelen.

Terugkijken

Als je dan na een aantal maanden (meestal een maand of negen à veertien) terugkijkt op de voorliggende periode, dan weet je niet meer goed wat daar gebeurd was / is. Behalve de meeste emotionele momenten, die staan in je geheugen gegrift! De maanden zijn als in een waas voorbij gegaan. In een ander blog schreef ik al over wat je kunt verwachten in rouw, daar kun je lezen dat dit gevoel van de mist vooral bij ‘rouwtaak één’ hoort. 

Tot zover het wattenhoofd.

Concentratieverlies

Concentratieverlies heeft veel te maken met de factoren die ik beschreef bij het wattenhoofd. Wat we zien is dat in stress je bepaalde hormonen aanmaakt (cortisol, waardoor je die adrenalinestoot krijgt) die ervoor zorgen dat je datgene doet wat nodig is! Het is het reptielenbrein, die reageert met vechten, vluchten of bevriezen. Je kunt niet meer denken, je handelt alleen maar. In stress zien we dat de window of tolerance van mensen erg nauw wordt. Die window of tolerance houdt in dat je een gebied hebt waarbinnen je goed functioneert. Sta je onder druk, dan wordt dat gebied heel smal of klein en kun je dus weinig ‘hebben’ of onthouden.

Je zou dus kunnen zeggen: het is niet jij die dat doet, maar het zijn je hormonen! Je stresssysteem.

Rouwen is stress

Ik hoef het je niet te vertellen: rouwen is stress. Keiharde stress. Je voelt het misschien niet als stress, maar ga er maar aanstaan: je leven opnieuw inrichten als er iemand dichtbij is overleden! Een overlijden van een dierbaar persoon staat op nummer één in de lijst van stressvolle factoren. Eer dat je die stress kwijtraakt, kun je echt jaren verder zijn. Ja, jaren verder. Dit betekent dat het dus jaren kan duren voordat je het gevoel hebt dat je weer een beetje normaal functioneert!

Doe geen uitdagende dingen

Dit betekent ook dat je in de eerste tijd (misschien zelfs jaren) geen dingen moet doen die nog ontwrichtender kunnen zijn, bij voorbeeld: verhuizen, een nieuwe baan zoeken of gaan scheiden. Je kunt namelijk niet goed nadenken of dit wel de juiste beslissing is. Doordat je zo in stress bent, is de bloedtoevoer naar de prefrontale cortex namelijk ook verminderd. Juist daar kunnen wij goed over dingen nadenken, verbanden leggen en conclusies trekken. Dat gaat dus niet in stress. Je blijft wellicht ‘hangen’ in je lymbische brein, je emotionele brein.

Hoe kom je eruit?

Zoals gezegd, het kan echt jaren duren voordat je echt het gevoel hebt dat alles het weer ‘normaal’ doet. Je kunt jezelf helpen door de stress zo veel mogelijk te verminderen, door goed voor jezelf te zorgen, door goed te slapen (voor velen een uitdaging in rouw!), goed te eten, je hoofd zo leeg mogelijk te maken door te mediteren, of te schrijven én door actief aan de slag te gaan met rouw, zodat je de chaos in je hoofd zo veel mogelijk op orde krijgt. 

Actief aan de slag?

Als je aan de slag wil met jouw rouw dan heb ik een heel mooi programma voor je: Lutografie. Het is online rouwverwerking (dat houdt in: je krijgt online opdrachten, meditaties, artikelen en kijktips) dat je op je eigen tijd en tempo kunt doen. In mijn webinars vertel ik er meer over. 

Ik hoop dat ik je met dit blog wat meer gerust heb kunnen stellen dat jouw rouw ervoor zorgt dat je hoofd niet mee wil doen. Het is dus ‘normaal’. Je wordt niet gek, je bent in rouw.

Misschien wil je hier iets over kwijt of kan ik op dit moment iets anders voor je doen. Weet me dan te vinden via www.hetnieuwerouwen.nl.

De afbeelding van dit blog komt uit de Rouwkalender. te bestellen als scheurkalender of gratis beschikbaar als app.